Antyoksydanty, co to takiego? Przykłady antyoksydantów oraz ich źródła w diecie.

Antyoksydanty ( inaczej antyutleniacze lub przeciwutleniacze) to substancje, które chronią komórki organizmu przed szkodliwym działaniem tzw. wolnych rodników. Wolne rodniki są niebezpiecznymi cząstkami, które powstają w naszym organizmie w wyniku naturalnych procesów metabolicznych, ale także pod wpływem czynników takich jak palenie papierosów, promieniowanie UV, zanieczyszczenie środowiska, czy stres. Jeśli ilość wolnych rodników przewyższa naszą naturalną zdolność do ich neutralizacji, może to prowadzić do utleniania i uszkodzenia komórek, co wiąże się z rozwojem różnych chorób.

Najważniejsze antyoksydanty – przykłady

Do grupy najsilniejszych antyoksydantów zaliczamy:

• Witamina C (kwas askorbinowy) – jest silnym antyoksydantem, który neutralizuje wolne rodniki i chroni przed uszkodzeniem DNA.
• Witamina E (alfa-tokoferol) – chroni komórki przed uszkodzeniem i wpływa na zdrowie skóry.
• Beta-karoten – jest przekształcany w organizmie w witaminę A, która działa jako antyoksydant.
• Selen – jest składnikiem enzymów antyoksydacyjnych i chroni przed uszkodzeniem komórek i DNA.
• Polifenole – są grupą związków roślinnych o silnym działaniu antyoksydacyjnym. 
• Kwas alfa-liponowy – jest silnym antyoksydantem, który działa zarówno w środowisku wodnym, jak i tłuszczowym.

Dlaczego dieta bogata w antyoksydanty jest ważna?

Dieta bogata w antyoksydanty jest niezwykle istotna dla naszego zdrowia. Oprócz zapobiegania chorobom nowotworowym, antyoksydanty mają szereg innych korzyści dla organizmu. Przede wszystkim pomagają w zwalczaniu stanów zapalnych, wspierają pracę układu immunologicznego, wpływają na zdrowie skóry, wzmacniają kości i serce. Regularne spożywanie antyoksydantów może również przyczynić się do opóźnienia procesu starzenia się organizmu i poprawy ogólnego samopoczucia.

Antyoksydanty w diecie – w czym można je znaleźć?

Antyoksydanty można znaleźć w wielu produktach spożywczych. Owoce i warzywa są najlepszym źródłem tych cennych substancji. Oprócz tego, antyoksydanty znajdują się również w orzechach, takich jak orzechy włoskie, migdały, orzechy nerkowca. Oliwa z oliwek, nasiona chia i kakao także są bogatym źródłem antyoksydantów.

Antyoksydanty w warzywach znaleźć można między innymi w :

• Szpinaku – witamina C, witamina E, ksantofile (np. luteinę i zeaksantynę) oraz flawonoidy.
• Brokułach – sulforafan, indol-3-karbinol i glukorafaniny.
• Papryce – szczególnie czerwonej -witamina C, karotenoidy i flawonoidy.
• Batatach – witamina A, witamina C, antocyjany i beta-karoten.
• Jarmużu – witamina C, witamina E oraz flawonoidy.
• Dyni – beta-karoten, witamina C i antocyjany.
• Marchewce – beta-karoten, witamina C i witamina E.

Oto kilka przykładów owoców, które są bogate w antyoksydanty:

• Owoce jagodowe – są jednymi z najbardziej skoncentrowanych źródeł antyoksydantów, takich jak antocyjany. Przykłady owoców jagodowych: jagody, jeżyny, maliny, borówki, żurawina, truskawki.
• Granat – granat zawiera silny antyoksydant nazywany kwasem elagowego.
• Jabłka – jabłka są bogate w witaminę C i polifenole, takie jak kwercetyna, które działają jako antyoksydanty.
• Grejpfruty – grejpfruty, zwłaszcza te o czerwonym miąższu, są bogate w witaminę C i karotenoidy, które są silnymi przeciwutleniaczami.

Soki cold-pressed,  smakowite i zdrowe źródła przeciwutleniaczy (antyoksydantów).

Metoda soków cold-pressed polega na wyciskaniu soku z owoców i warzyw bez użycia wysokiej temperatury. W pierwszym etapie owoce i warzywa zostają rozdrobnione zimnym ostrzem, następnie sok jest wyciskany za pomocą specjalnych pras hydraulicznych. 

Metoda cold pressed ma kilka zalet w porównaniu do tradycyjnego wyciskania soku:

1. Większa zawartość składników odżywczych – ze względu na brak wysokiej temperatury, sok zachowuje więcej enzymów, witamin i minerałów.
2. Dłuższy okres przydatności do spożycia – dzięki braku pasteryzacji i zastosowaniu wysokiego ciśnienia, soki cold pressed mogą być przechowywane dłużej niż tradycyjne soki.
3. Lepszy smak – sok cold pressed ma zazwyczaj intensywniejszy smak i aromat ze względu na większą ilość składników odżywczych.

Soki cold- pressed są bogate w antyoksydanty, ponieważ proces wyciskania przy niskich temperaturach minimalizuje utratę składników odżywczych, które mogą ulec degradacji pod wpływem wysokich temperatur. Składniki odżywcze, takie jak witaminy A, C i E, beta-karoten, flawonoidy czy polifenole, obecne są w większych ilościach w sokach cold pressed niż w sokach wytwarzanych tradycyjnymi metodami.

Podsumowując, antyoksydanty są substancjami występującymi w różnych produktach spożywczych, które mają za zadanie neutralizować wolne rodniki w organizmie. Spożywanie produktów bogatych w antyoksydanty, takich jak owoce, warzywa, orzechy czy oleje roślinne, ma duże znaczenie dla naszego zdrowia i może pomóc w zapobieganiu wielu chorobom, w tym chorobie nowotworowej. Warto zadbać o odpowiednią ilość antyoksydantów w codziennej diecie, aby wspomóc walkę z negatywnymi skutkami działania wolnych rodników oraz cieszyć się dobrym samopoczuciem i zdrowiem.